Η ανθρωπότητα απροετοίμαστη, απέναντι στην πανδημία ξαφνιάζεται και πονά. Κυβερνήσεις που συχνά ασφυκτιούν και αδυνατούν να λάβουν αποφάσεις άμεσες, έγκαιρες και ουσιαστικές, χάνονται στο αντιστάθμισμα πολιτικών και οικονομικών προτεραιοτήτων. Κάπου εκεί στις σκοτεινές πτυχές της οριακής κοινωνικής συνοχής, ο πυρήνας μας, η οικογένεια σχοινοβατεί και αγωνιά. Οι έγνοιες της ανεργίας, του βιοπορισμού, της αυτοεξαφάνισης μας κυριεύουν, αλλά περισσότερο και πάνω από όλα ανησυχούμε για το αύριο, για τα παιδιά μας.
Η ορατή απειλή της ψυχικής και σωματικής υγείας παιδιών και εφήβων έχει οδηγήσει στην κινητοποίηση επιστημονικών ομάδων διαφορετικών ειδικοτήτων παγκοσμίως. Το ερευνητικό έργο, ξεκινώντας από κοινή ή παράλληλη αφετηρία δυστυχώς συγκλίνει στα συμπεράσματα του, σχεδόν σε σημείο ταύτισης. Τα παιδιά μας κινδυνεύουν καθώς τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης και σωματικής αδρανοποίησης έχουν επιφέρει δραματικές αλλαγές, οι οποίες είναι πιθανό να έχουν μόνιμες και μη αναστρέψιμες συνέπειες.
- Μείωση 80% του χρόνου σωματικής δραστηριότητας ανά εβδομάδα κατά την διάρκεια της πανδημίας
- Επαρκής σωματική δραστηριότητα μόνο το 17.7% των παιδιών
- Ραγδαία αύξηση 283% (1730 λεπτά) ανά εβδομάδα του χρόνου που αφιερώνουν τα παιδιά μπροστά στην οθόνη υπολογιστή, τηλεόρασης ή κινητού
Σημειώνει μελέτη που διεξήχθη σε δύο χρονικά σημεία πριν και μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, στην Κίνα σε δείγμα 2470 παιδιών. Παρότι τα μέτρα εγκλεισμού και κοινωνικής απομόνωσης στην Κίνα υπήρξαν αυστηρά, τα μεγέθη μας δίνουν ένα ξεκάθαρο αναλογικό μέτρο στάθμισης.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε από Αμερικανούς επιστήμονες τον Σεπτέμβριο του 2020 με αφορμή το πρώτο κύμα της πανδημίας στις ΗΠΑ καταλήγει στα ακόλουθα συμπεράσματα:
- Οι βραχυπρόθεσμες αλλαγές στην σωματική δραστηριότητα και την καθιστική συμπεριφορά σε σύνδεση με τα μέτρα κατά της πανδημίας μπορεί να παγιωθούν μόνιμα, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, διαβήτη και καρδιαγγειακών παθήσεων στα παιδιά.
- Οι στρατηγικές προγραμματισμού και πολιτικής πρέπει να προσανατολιστούν στην προώθηση της σωματικής άσκησης κατά τους επόμενους μήνες.
Συμπεράσματα μελέτης πανεπιστημίων της Μ. Βρετανίας αναφέρουν ότι παιδιά και έφηβοι είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν υψηλά ποσοστά κατάθλιψης και άγχους κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της αναγκαστικής απομόνωσης. Το κείμενο συνέχιζει αναφέροντας ότι “αυτό μπορεί να αυξηθεί καθώς συνεχίζεται η αναγκαστική απομόνωση. Οι κλινικές υπηρεσίες πρέπει να προσφέρουν προληπτική υποστήριξη και έγκαιρη παρέμβαση όπου είναι δυνατόν και να είναι προετοιμασμένες για αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας”.
Οι κίνδυνοι της πανδημίας δεν περιορίζονται στα προβεβλημένα στατιστικά μεγέθη της “πρώτης σελίδας”, αλλά έχουν ρίζες βαθιές και απειλούν το μέλλον μας. Οι φωνές μας πρέπει να πληθύνουν, πρέπει σαν κοινωνία να αναγνωρίσουμε τον κίνδυνο της αδρανοποίησης των παιδιών μας και να απαιτήσουμε έγκαιρη και ξεκάθαρη κυβερνητική μέριμνα, καθώς η λέξη αθλητισμός απουσιάζει σταθερά από τα ρεπορτάζ και τις εβδομαδιαίες εξαγγελίες.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ανάλογα με την φάση της πανδημίας η μονοδιάστατη ακινητοποίηση των παιδιών μας μπροστά σε μία οθόνη για ώρες ατελείωτες, δεν μπορεί να είναι μία εύκολη άνευ όρων λύση. Στην εποχή του εγκλεισμού και των μεγάλων αστικών κέντρων πρέπει εμείς να διεκδικήσουμε την ομαλή σωματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών μας, αν οι κυβερνήσεις διστάζουν ή το αρνούνται. Λάθη και παραλείψεις μας δεν πρέπει να καθορίσουν τα παιδιά που έτυχε να μεγαλώνουν στα χρόνια της πανδημίας.
Οι προτάσεις για το πως θα γίνει αυτό υπάρχουν και ολοένα πληθαίνουν, τα αθλητικά σωματεία είναι έτοιμα ως υπεύθυνο μέρος να αναλάβουν τον ρόλο που τους αναλογεί. Το πρόβλημα είναι η ειλικρινής διάθεση για διάλογο, καθώς μοιάζει να μην θέλει κανείς να πάρει την ευθύνη σήμερα γιατί η απόφαση “του αύριο” βαραίνει λιγότερο.
Άνθης Αλέξανδρος
Υπεύθυνος Ακαδημιών – South Basketball Academy
Προπονητής Αναπτυξιακού Προγράμματος ΕΣΚΑΝΑ
